Επιτελείς ιδιαίτερα σημαντικό και δύσκολο έργο. Μέσα στις επόμενες ημέρες κι εβδομάδες πιθανότατα θα βρεις τον εαυτό σου να αισθάνεται κάποιες φορές αγχωμένος, πιεσμένος, φοβισμένος, λυπημένος, κουρασμένος, θυμωμένος, ένοχος, αβοήθητος ή ακόμη μουδιασμένος. Αυτές όλες είναι φυσιολογικές αντιδράσεις σε μια ακραία προκλητική κατάσταση.
Μπορεί να βιώσεις πολύ διαφορετικά συναισθήματα σε διαφορετικές στιγμές της πανδημίας. Για παράδειγμα στις αρχές, μπορεί να νιώσεις ανήσυχος για όσα θα μπορούσαν να συμβούν ή να αισθάνεσαι ότι βρίσκεσαι συνεχώς σε μια συνεχή κατάσταση εγρήγορσης. Στο πικ της κατάστασης μπορεί να αισθανθείς στο σώμα σου κύματα αδρεναλίνης. Με τον καιρό μπορεί να αισθανθείς ότι στερεύεις από ενέργεια.
Μπορεί να έρθουν στιγμές που θα αισθανθείς ενοχή για δύσκολες αποφάσεις που ίσως κληθείς να πάρεις. Μπορεί να μην νιώσεις τίποτα από όλα αυτά. Μπορεί να υπάρχουν περίοδοι που νιώθεις ότι το διαχειρίζεσαι καλά κι άλλες που το διαχειρίζεσαι λιγότερο καλά. Ο καθένας μας είναι διαφορετικός κι αισθάνεται διαφορετικά σε διαφορετικές φάσεις.
Υπάρχουν πράγματα που μπορείς να κάνεις για να φροντίσεις τον εαυτό σου. Επέτρεψε στον εαυτό σου να κάνει συστηματικά διαλείμματα κατά τη διάρκεια της βάρδιάς σου. Είναι σημαντικό να προσπαθείς να τρως, να πίνεις και να κοιμάσαι κανονικά. Προσπάθησε να σκεφτείς και να χρησιμοποιήσεις στρατηγικές που στο παρελθόν σε βοήθησαν να ανταπεξέλθεις σε στρεσογόνες καταστάσεις. Βεβαιώσου ότι εξασφαλίζεις λίγο χρόνο ανάμεσα στις βάρδιές σου για να χαλαρώσεις και να φέρεις τα επίπεδα εγρήγορσής σου σε φυσιολογικό επίπεδο. Είναι δείγμα υπευθυνότητας και όχι εγωισμού να φροντίζεις τον εαυτό σου.
Κράτα επαφή με τους φίλους και την οικογένειά σου – ακόμα κι αν δεν μπορείς να τους δεις από κοντά, μπορείς να κάνεις βιντεοκλήσεις ή τηλεφωνικές κλήσεις. Δεσμεύσου στο να κάνεις καθημερινά άσκηση. Διατήρησε μια καθημερινή ρουτίνα όσο μπορείς. Προγραμμάτισε συστηματικά να κάνεις κάποιες δραστηριότητες που σε βοηθούν να νιώσεις καλά. Απόφυγε να χρησιμοποιείς μη βοηθητικούς μηχανισμούς υοπστήριξης για σένα, όπως το κάπνισμα, το αλκοόλ ή άλλες ουσίες. Προσπάθησε να περιορίσεις το χρόνο που περνάς βλέποντας, διαβάζοντας ή ακούγοντας τις ειδήσεις. Πέρνα το χρόνο σου συνειδητά σε δραστηριότητες που σε βοηθούν να πάρεις το μυαλό σου από την τρέχουσα κ΄ριση.
Αν νιώσεις ότι σε παίρνει από κάτω, γνώριζε πως υπάρχει τρόπος να αναζητήσεις στήριξη. Μίλα με τους συναδέλφους σου, τον προϊστάμενό σου ή με όποιον άλλο εμπιστεύεσαι για το πως αισθάνεσαι. Δεν είσαι μόνος σου σε αυτήν την κατάσταση – οι συνάδελφοί σου πιθανότατα αισθάνονται παρόμοια πράγματα με εσένα και μπορείτε να στηρίξετε ο ένας τον άλλο. Να έχεις ενσυναίσθηση, καταρχάς προς τον εαυτό σου κι έπειτα με τους άλλους. Είναι οκ να λες ότι δεν είσαι οκ.
Εστίασε σε ότι βρίσκεται υπό τον έλεγχό σου. Δώσε προσοχή στα πράγματα που πηγαίνουν καλά. Μοιράσου και γιόρτασε τις μικρές νίκες ή τα πράγματα που πηγαίνουν καλά. Να θυμάσαι ότι είναι μαραθώνιος, όχι κατοστάρι. Κι ενώ είναι όντως μαραθώνιος, δεν θα κρατήσει για πάντα και κάποια στιγμή θα τελειώσει.
Μετάφραση-προσαρμογή από τις οδηγίες που δημιουργήθηκαν από το COVID trauma working group, μια ομάδα εξειδικευμένων επιστημόνων με βάση το UCL (Πανεπιστημιακό Κολλέγιο του Λονδίνου), την Κλινική τραυματικού στρες, και άλλα πανεπιστήμια και κέντρα για το τραύμα www.traumagroup.org 28/09/2020